EURO 2020 Κεντρική ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Πιέρ Ντελονέ: Ο σχεδιασμός του τροπαίου είχε ελληνική επιρροή…

Aprwino2 June 7, 2021

Πηγή: https://www.bbc.co.uk/programmes/p087shmn

Επιμέλεια: Βαγγέλης Γεωργίου

«Αρκεί ένα λεπτό για να ερωτευθείς, μια ώρα για να συμπαθήσεις και μια μέρα για ν ’αγαπήσεις. Όμως μια ολόκληρη ζωή δεν αρκεί για να ξεχάσεις. Με αυτό το γνωμικό του Όσκαρ Ουάιλντ, θα μπορούσε να αποτυπωθούν με εύληπτο τρόπο τα συναισθήματα των απανταχού Ελλήνων φιλάθλων, όταν βρέθηκαν «στον 7o ουρανό» από τα περιγραφικά λόγια του Κώστα Βερνίκου. Στον «ευρωπαϊκό παράδεισο» μαζί με τους παίχτες της Εθνικής σηκώθηκε ψηλά και ένας παίχτης, αλλά με την ανάγλυφη μορφή του η παρουσία, του οποίου παραμένει εν πολλοίς άγνωστη και η προσπάθεια μας έγκειται στην καταγραφή του προσώπου που συνέβαλε στην δημιουργία του τον Γάλλο Πιέρ Ντελoνέ.

Ποιός ήταν ο Πιέρ Ντελονέ;

Πηγή:https://www.uefa.com/insideuefa/news/024d-0f8e67721961-ab857cf1342e-1000–european-football-mourns-pierre-delaunay/

Στις 24 Ιανουαρίου του 2019 έφυγε σε ηλικία σε ηλικία 100 ετών ο δεύτερος κατά σειρά Γενικός Γραμματέας της UEFA αλλά και Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής. Ο μόνος στην μακρόχρονη πορεία της Ευρωπαϊκής ομοσπονδίας που κατείχε και τα δυο αξιώματα. Με αυτές τις ιδιότητες θα μπορούσε περιγράφει και η ιδιαίτερος ρόλος του Γάλλου Αξιωματούχου Πιέρ Ντελονέ (1919-2019) (απεικονίζεται και στην φωτογραφία)

Παράλληλα, διαδέχτηκε τον πατέρα του Ανρί Ντελονέ (1883-1955) σε ηλικία 36 ετών όχι μόνο στην θέση του Γενικού Γραμματέα αλλά και στην Γαλλική Ομοσπονδία ποδοσφαίρου επίσημα στις 8 Ιουνίου του 1956 (2^ο Κογκρέσο στην Λισαβόνα (ανεπίσημα στις 9 Νοεμβρίου 1955 την ημέρα που απεβίωσε ο πατέρας του).

O ρόλος του ήταν διττός καθώς έπρεπε να εξισορροπεί τις δυο ομοσπονδίες, οι οποίες αξίζει να αναφερθεί πως μέχρι το 1959 μοιράζονταν μεταξύ Παρισιού και Βέρνης. Μόλις το 1995 η UEFA αποσχίστηκε με δική της έδρα τη Νιόν της Ελβετίας

Και τα κατάφερε πολύ καθώς «η επίγνωση που μου προσκόμισε ο πατέρας μου, μου έδειξε τον δρόμο στον κόσμο του ποδοσφαίρου και έτσι με προετοίμασε για να αναλάβω αυτό τον ρόλο»

Τα εφόδια και η κατάλληλη προετοιμασία ευδοκίμησαν. όταν το 1958 στο 3^ο Κογκρέσο της Στοκχόλμης και πάρα τις αντιρρήσεις για την μη συμμετοχή των ποδοσφαιριστών που αγωνίζονταν στην νεοϊδρυθείσα διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Συλλόγων (1955) εγκρίθηκε και η διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Εθνών, η οποία πήρε «σάρκα και οστά» δυο χρόνια αργότερα το 1960.

Η πρόταση του πρώτου πρόεδρου της UEFA Έμπε Σβάρτς για τη δημιουργία του, έφερε ακόμα και αναβολή του Κογκρέσου με τον Ντελονέ να αποφασίζει να γράψει επιστολή από την Γαλλική Ομοσπονδία, στην οποία θα τονίζει «την ανεξέλεγκτη κατάσταση και πως είτε το θέλουν είτε όχι, η διοργάνωση θα απογειωθεί στο τέλος με τις ομοσπονδίες να συμφωνούν»

Ο Ντελονέ παραμένει στις εμβληματικές φιγούρες καθώς μετά τη λήξη της μακραίωνης θητείας του το 1969 εντάχτηκε στην κλειστή ομάδα των «Amicale des anciens» εκεί όπου ανήκουν όλοι οι παλαιότεροι αξιωματούχοι ως ένδειξη για το έργο που πρόσφεραν.

Και πως επηρεάστηκε από την Ελλάδα;

Ο Ελβετός Άντρε Βιέλι ως ένας από τους μακροβιότερους εργαζόμενους στην UEFA και εκτελώντας χρέη μάνατζερ στις εκδόσεις της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας, πρίν εργαστεί ως δάσκαλος στην περιοχή Φρίπουργκ αλλά και υπεύθυνος αρχείου κατέγραψε με ανάγλυφο τρόπο τη σύνδεση του Ντελoνέ με την Ελλάδα.

Σε ένα αφιερωματικό κείμενο του για την μνήμη του εμβληματικού εκτελεστικού παράγοντα Πιερ Ντελονέ αναφέρει χαρακτηριστικά:

https://alchetron.com/Ebbe-Schwartz

«ο Έμπε Σβάρτς (πρόεδρος της Δανέζικης Ομοσπονδίας ποδοσφαίρου από 1950 εώς 1964 αλλά και ως πρώτος πρόεδρος της UEFA από το 1954 εώς το 1962) πρότεινε η διοργάνωση να μετονομαστεί ως «Κύπελλο Ανρί Ντελονέ» με τον πρόεδρο της Γαλλικής Ομοσπονδίας Πιερ Ποσονέ (από το 1953 εώς το 1970) να αναφέρει πως θα στηρίξει την απόφαση του υιού του Ανρί (Πιέρ)»

Πηγή:https://www.movio.beniculturali.it/uniroma1/livesandlibraries/it/breal-opere

Ο Πιέρ με την σειρά του γνωστός και ως φιλέλληνας (μην ξεχνάμε σε αυτό το σημείο και τον Γάλλου εμπνευστή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 και φιλόλογο Μισέλ Μπρεάλ, ο οποίος πρότεινε την δημιουργία κυπέλλου στον νικητή του Μαραθωνίου δρόμου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα καθώς και και Γάλλου Βαρόνου Πιέρ Ντε Κουπερτέν, ο οποίος πρώτος πρότεινε την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων) είπε:

«Η Ευρώπη είναι λέξη με ελληνική προέλευση. Η Ευρώπη προέρχεται από τη περιοχή της Μεσογείου και η Ελλάδα επινόησε του Ολυμπιακούς Αγώνες, έτσι είναι μια πολύ ωραία ιδέα να βρούμε ένα αρχαιοελληνικό τέχνεργο, το οποίο θα απεικονίζεται με μια μπάλα -κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο- και θα το εντάξουμε με την μορφή κυπέλου»

Στην συνέχεια ο Βιέλι ανέφερε πως: «ένας Ελλήνας δημοσιογράφος τον οποίο δεν κατονομάζει ήταν φίλος του μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής Κωνταντίνου Κωνστανταρά, προτείνοντας του ένα γλυπτό, το οποίο βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας απεικονίζοντας έναν αθλητή να κοντρολάρει μια μπάλα»

Πηγή: https://www.namuseum.gr/collection/klasiki-periodos-2/

Από εκείνο το σημείο πήρε «τον δρόμο προς το Παρισινό αργυροχοείο Σομπιγιόν (Άντριεν Σοπιγιόν), το οποίο είχε την εντολή να δημιουργήσει ένα τρόπαιο, το τοποθετώντας την μορφή αυτή στην εξωτερική πλευρά του κυπέλλου»

Ίσως σύμφωνα με τον Άγγλο επίκουρο καθηγητή κλασσικών σπουδών στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Νόττινχαμ Όλιβερ Τόμας, να επηρεάστηκε και από τον αγγειογράφο Ευφρόνιο (5^ος αιώνας π.Χ εώς 4^οςαιώνας π.Χ)

Πηγή: https://www.namuseum.gr/collection/klasiki-periodos-2/

Τι έπαιζαν στην Αρχαία Ελλάδα;

Βλέποντας την επιτύμβια στήλη στην φωτογραφία, της οποίας παραθέσαμε λίγο παραπάνω θα μπορούσε εύκολα να ειπωθεί πως στην Αρχαία Ελλάδα έπαιζαν μια πρώιμη μορφή ποδοσφαίρου.

Και δεν θα ήταν λάθος ο ισχυρισμός αυτός αλλά με μια βασική προσοχή πως ο τρόπος παιχνιδιού διέφερε κατά πολύ από την σημερινή μορφή του.

Σύμφωνα με τον Στίβ Γκρέγκ και το βιβλίο του «Sports and Games of the Ancients», αναφέρει πως ο τρόπος παιχνιδιού του επίσκυρου βρισκόταν στο πέταγμα της μπάλας μεταξύ των ομάδων πέρα από ένα όριο. Παράλληλα, τονίζει πως δεν παιζόταν από επαγγελματίες αθλητές αλλά ήταν στα πλαίσια φυσικής αγωγής με τις γυναίκες τα παιδιά και τους ηλικιωμένους, να μπορούν να συμμετάσχουν.

Παράλληλα να σημειωθεί πως ο επίσκυρος είναι λέξη σύνθετη από το επί και τα σκύρα, το οποίο σημαίνει κομμάτια πέτρας. Για την δημιουργία διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των διαγωνιζόμενων, ο σκύρος ήταν απαραίτητος.

Παράλληλα αναγκαία ήταν και η χάραξη δυο επιπλέον διαχωριστικών γραμμών πίσω από κάθε ομάδα. Η Σπάρτη ήταν η πόλις-κράτος η οποία διοργάνωνε αγώνες στα πλαίσια ετήσιων γιορτών μεταξύ αντρών και γυναικών με 5 ομάδες των 14 παιχτών.

Αποσπάσματα που έχουν διασωθεί δίνουν μια εικόνα με ελάχιστες πληροφορίες αλλά αρκετές για να επιβεβαιώσουν πως το άθλημα του «Επίσκυρου» είναι καταγεγραμμένο. Από τον Όμηρο (Ραψωδία θ στίχοι 104 εώς 107) μέχρι τον Πλάτωνα (Φαίδωνας 110b-112e) τον Πολυδεύκη (Ονομαστικόν Τόμος 2ος Βιβλίο 9ο Κεφάλαιο 14 (I.X. 103-107) και τον Γαληνό (Περὶ τοῦ διὰ μικρᾶς σφαίρας γυμνασίου) (βλέπε φωτογραφία)

https://www.graeco-arabic-studies.org/single-text/text/marquardt-279/page/5.html

Νεοελληνική μετάφραση: «Όταν οι παίκτες παρατάσσονται σε αντίθετες σειρές και αγωνίζονται, για να εμποδίσουν τον αντίπαλο να κρατήσει την μπάλα στο κέντρο, τότε είναι βίαιη άσκηση με κρατήματα στους ώμους και λαβές πάλης.

Έτσι το κεφάλι και ο λαιμός ασκούνται με τις κινήσεις, τα κρατήματα των ώμων και τα πλευρά και το στήθος και το στομάχι ασκούνται από τα κρατήματα και τις λαβές πάλης με τα χέρια.

Σε αυτό το παιχνίδι οι γλουτοί και τα πόδια τεντώνονται βίαια, γιατί αποτελούν τη βάση των κινήσεων. Ο συνδυασμός με το τρέξιμο μπροστά και πίσω και τα πηδήματα στα πλάγια, κάθε άλλο παρά μικρή άσκηση είναι όχι μόνο για τα πόδια, αλλά και για όλο το σώμα που είναι σε κίνηση

Διαφορετικό τρόπαιο από το 2008…

Πηγή:https://www.dailysabah.com/sports/football/bilbao-dublin-dropped-as-euro-2020-hosts-over-virus-uncertainty

Το 2008 το τρόπαιο, θα αλλάξει μορφή με τον αρχαίο Έλληνα αθλητή να παραμένει αλλά από την πίσω πλευρά του κυπέλλου ενώ στην μπροστινή θα αναφέρεται η φράση «UEFA European Football Championship». Tο λογότυπο της UEFA αποτελεί το σήμα κατατεθέν της διοργάνωσης. Παράλληλα προστέθηκε και μεγαλύτερη ποσότητα ασημιού καθιστώντας το βαρύτερο κατά 2 κιλά σε σύγκριση με το παλαιότερο, το οποίο ήταν στα έξι κιλά. Το χαρακτηριστικό στοιχείο βρίσκεται και στην αφαίρεση της βάσης με τους νικητές να αναγράφονται στο πίσω μέρος του κυπέλλου.

Αντί επιλόγου…

«Παρ’ οτι έχει επιχειρηθεί πολλές φορές δεν είναι δυνατόν να υποστηριχθεί με βεβαιότητα πώς το ποδόσφαιρο προήλθε κατ’ ευθείαν από κάποιο από τα παιχνίδια που παίζονταν με μπάλα στην αρχαιότητα. Σε όλα υπήρχε κάποιο τεχνικό στοιχείο από αυτά που ξαναβρίσκουμε σήμερα στο ποδόσφαιρο ..και σε δεκάδες άλλα παιχνίδια που είναι λιγότερο διαδεδομένα αλλά δεν είναι δυνατό να βρεθεί σε κανένα ο πρόγονος του ποδοσφαίρου»

Με αυτή την πρόταση ξεκινάει και ο ευρυμαθής και γνωστός για τον χαρακτηριστικό τρόπο μετάδοσης Γιάννης Διακογιάννης στο βιβλίο του «100 χρόνια ποδόσφαιρο».

Παράλληλα μην λησμονούμε πως ακόμα και στην Κεντρική Αμερική και την Ασία εμφανίζονται παρόμοια «ποδοσφαιρικά παιχνίδια». Αρχής γενομένης με τους Ιθαγενείς-Oλμέκους, οι οποίοι αναπτύχθηκαν στην προκλασική περίοδο (2.500 π.Χ εώς 500 π.Χ) στο σημερινό Μεξικό.

Το λεγόμενο και ως «Ποκ α τοκ», όπου μέσα από ένα πέτρινο στεφάνι περίπου τριών μέτρων σκοπός των αγωνιζόμενων, ήταν να περάσουν μια βαριά μπάλα (500gr εώς 2.5 κιλών) φτιαγμένη από καουτσούκ. Οι όροι του παιχνιδιού προς το παρόν δεν έχουν εξακριβωθεί με την πιθανότερη υπόθεση να αναφέρει πως οι συμμετέχοντες επιτρέπονταν, να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέρη του σώματος.

Αντίστοιχα ο Κινέζικος λαός μπορεί να υπερηφανεύεται για το «Cuju» το οποίο και πρωτοπαίχτηκε τον 5^ο αιώνα π.X κατά την περίοδο των Δυναστειών τον Τσίν και Χαν (255π.Χ-220μ.Χ). Οι κανονισμοί μοιάζουν περισσότερο με τους σημερινούς.